سیستم هوشمند اعلام حریق (آدرس پذیر)

سیستم اعلام حريق، به مجموعه‌اي از قطعات الکترونيکي گفته مي‌شود که وظيفه آشکارسازي حريق در اماکن مختلف را بر عهده دارد. از سيستم ها ي اعلام حريق به طور گسترده در ساختمان ها و اماکن مسکوني و صنعتي استفاده مي شود تا خسارتهاي ناشي از حريق را به حداقل برسانند و همچنين براي اطلاع دادن به ساکنين ساختمان در مواقع بروز حريق از اين سيستم ها استفاده مي شود تا حدالامکان از تلفات جاني جلوگيري شود.

استانداردهاي سيستم‌هاي اعلام حريق

از جمله استانداردهاي سيستم‌هاي اعلام حريق مي‌توان به استاندارد معتبر VDS  اشاره نمود. تمامي تجهيزات سيستم اعلام حريق اين برند داراي استاندارد VDS مي­باشد.

انواع سیستم‌هاي اعلام حريق

سیستم‌هاي اعلام حريق به سه گروه آدرس پذير، متعارف و بدون سيم (وايرلس) تقسيم مي‌شوند که هر يک از اين سیستم‌ها خود به دو گروه خودکار و دستي تقسيم مي‌شوند .در سيستم‌هاي دستي، شستي اعلام حريق، تنها منبع تشخيص حريق است. درواقع کار تشخيص حريق در اينگونه سيستم‌ها فقط به انسان سپرده شده‌است و در مکان‌هايي که انسان حضور ندارد، کاربردي ندارند. بر خلاف اينگونه سيستم‌ها، سيستم‌هاي اعلام حريق خودکار، وابستگي کمتري به تشخيص انسان دارند. سيستم‌هاي خودکار، به دو گروه آدرس‌پذير، و غير آدرس‌پذير تفکيک مي‌شوند. در سيستم آدرس‌پذير، علاوه بر اعلام حريق، محل دقيق وقوع آن نيز مشخص مي‌شود.

سیستم اعلام حريق آدرس پذير

اصول کشف و تشخيص حريق در سیستم‌هاي آدرس پذير، مشابه سيستم‌هاي متعارف است، به جز اين که در اين گونه سيستم‌ها، هر يک از حسگر(Detector)هاي اتوماتيک و يا شستي‌ها داراي آدرس منحصربه‌فردي هستند که از طريق آن تابلوي کنترل مرکزي قادر به شناسايي و تعيين هر يک از آن هاست. کنترل پنل مرکزي اعلام حريق با استفاده از پروتکل‌هاي ارتباطي، اطلاعات وضعيت هر يک از تجهيزات اعلام حريق را تجزيه تحليل کرده و در هنگام وقوع حريق و يا خطاا در سیستم محل دقيق آلارم و يا خطا را مشخص مي‌کند.

در گذشته براي آدرس دهي دتکتورهاي آدرس پذير از کليدهاي دهدهي استفاده مي‌کردند. بعدها از ديپ سوئيچ ها استفاده شد. اما امروزه از کدي که درون ميکروپروسسور داخلي تجهيز آدرس پذير وجود دارد استفاده مي‌شود.

مکانیزم تشخیص آتش در سیستم های آدرس پذیر

بطور کلی براي تشخيص حريق از اثرات سه گانه آن يعني دود و حرارت و شعله استفاده مي شود.

درسيستمهاي متعارف مکاني را که از نظر حريق مي خواهيم حفاظت کنيم به مناطق مشخص تقسيم ميکنيم تا در صورت بروزحريق بتوان محل حريق را سريعتر تشخيص داد . به هر کدام از اين مناطق يک زون ( Zone) می­گوییم.

اين عمل در سيستم ها ي آدرس پذیر نيز انجام مي پذيرد ولي مزيتي که اين سيستم ها نسبت به سيستم ها ي عادي دارند اين است که اين سيستم ها داراي اجزاي قابل آدرس دهي هستند و علاوه براينکه مي توان زوني را که در آن حريق اتفاق افتاده است تشخيص داد بلکه مي توان دقيقا عنصري را که حريق را تشخيص داده معين کرد و محل دقيق حريق را مشخص نمود و خبردهنده ها يي را که مربوط به آن محل مي باشد فعال نمود .

 مزایای سیستم اعلام حریق آدرس­پذیر برند SCHRACK SECONET

– بهره گيري از پروتکل ديجيتال X LINE به منظور سرعت و اطمينان بالا و عدم نويزپذيري سيستم.

-قابليت Redundancy نرم­افزاري و سخت افزاري به این ترتیب که از کار افتادن هر یک از اجزای سخت افزاری اعم از سنسورها، دتکتورها، پنل ها و پردازنده ها هیچ آسیبی به عملکرد کلی سیستم نمی­زند.

-سرعت بالا در کشف حريق و کاهش حريق ها و خطاهاي کاذب.

-استفاده از تکنولوژي Fast Logic.

-بهره گيري از آخرين استانداردها و تائيدهاي معتبر جهاني.

-بهره برداري آسان و صرفه جويي در هزينه هاي سرويس ونگهداري.

-توانايي کنترل بيش از 250 قطعه در هر Loop.

-قابليت ايجاد 16 لوپ در هر پنل و ارتباط 4000 ماژول درهر پنل.

-صفحه نمايشگر جهت نمايش رويدادها.

-داراي حافظه جهت ثبت رويدادها.

-قابلیت اتصال به سيستم هاي BMS و PLC به صورت نرم افزاري و سخت افزاري و با استفاده از پروتكل هاي استاندارد ارتباطي نظير BACnet  و Modbus.

اجزاي تشکيل دهنده سيستم‌هاي اعلام حریق

سیستم‌هاي اعلام آتش عادی، معمولاً از يک حسگر يا آشکارساز که خود متصل به خروجي صوتي بود، تشکيل شده بودند؛ ولي اين سيستم‌ها در سال‌هاي اخير، ديگر مورد استفاده قرار نمي‌گيرند. سیستم‌هاي جديدتر معمولاً از تعدادي شستي اعلام حريق و تعدادي حسگر يا آشکارساز(Detector)، يک سیستم پردازش مرکزي و چند خروجي تشکيل مي‌شوند. اجزاي سيستم اعلام حريق به سه قسمت اصلي تقسيم مي شوند :

• تجهيزات تشخيص حريق ( دتکتورها )
• تجهيزات اعلام حريق ( فلاشرها ، آژيرها و … )
• مرکز کنترل يا پانل مرکزي که وظيفه ارتباط بين دتکتورها و وسايل اعلام حريق را به عهده دارد.

تجهيزات جانبي ديگري نيز براي تکميل و قدرتمند نمودن سيستم اعلام حريق به کار مي روند .

– آشکارسازها

حسگرها و آشکارسازهاي اعلام آتش، (بسته به اينکه به کدام مشخصه آتش حساس باشند) در گروه‌هاي آشکارسازهاي دود، آشکارسازهاي حرارت، آشکارسازهاي منو اکسيد کربن، آشکارساز شعله و آشکارسازهاي ترکيبي جاي دارند.

– حسگرها

حسگر ترکیبی  

در سيستمهاي اعلام حريق آدرس پذير اين آشکار ساز نقش اندازه گيري توامان ميزان غلظت دود و دماي هوا را برعهده دارد. همچنين با توجه به خواص ذکر شده از اين سيستمها، اين دتکتور قادر است تا ميزان دقيق غلظت دود و دماي محيط را علاوه بر گزارش حريق يا خطا به پانل اعلام حريق منتقل نمايد. همچنين يکي ديگر از مشخصات اين آشکار ساز قابليت انتخاب ميزان حساسيت به هريک از عوامل دود يا دما توسط پانل اعلام حريق مي باشد. از جمله ويژگي هاي اين آشکار ساز می توان به این موارد اشاره کرد:

– قابل استفاده به عنوان آشکار ساز دود و يا حرارت به صورت جداگانه

-قابلیت جبران آستانه ای  Self – Recalibration

-دارای CPU مستقل برای بررسی شرایط محیط در هر لحظه.

-دارای میکرو پروسسور و کنترل توسط مایکرو کامپیوتر

-امکان استفاده از سنسورها در شرایط سخت الکتریکی و سازگاری با شرایط مغناطیسی (EMC)

-امکان تنظیم حساسیت دود يا حرارت در حالت یونیزه بدون مواد رادیواکتیو

-امکان اتصال شستی اعلام حریق متعارف بدون نیاز به واسطه

حسگر گاز مونوکسید کربن

در سيستمهاي اعلام حريق آدرس پذير اين آشکار ساز نقش اندازه گيري ميزان منو اکسيد کربن در هوا را برعهده دارد. همچنين با توجه به خواص ذکر شده از اين سيستمها، اين دتکتور قادر است تا ميزان دقيق اين گاز را علاوه بر گزارش حريق يا خطا به پانل اعلام حريق منتقل نمايد. آشکار نمودن نشت اين گاز از آن جهت مورد توجه قرار دارد که، نشت اين گاز حتي بدون بروز حريق ممکن مي باشد و بسيار سمي و کشنده است.

– پنل مرکزي

سیستم مرکزي، يک سیستم تشخيص آتش‌سوزي است. در اين سیستم اعلام‌هاي حسگرها تجزيه و تحليل شده و براي اعلام حريق يا در حالت‌هاي مشکوک، اعلام نياز به بازبيني انسان تصميم گيري مي‌شود. اين سيستم‌ها اغلب يه صفحه کليد براي ورود فرامين توسط انسان و مانيتور براي مشاهده فرامين مجهز هستند .اين سيستم‌ها امروزه يه رايانه متصل شده و از طريق نرم‌افزار مخصوص خود، برنامه را دريافت مي‌کنند. يکي ديگر از وظايف اين سيستم‌ها انتخاب نوع خروجي (آژير خطر عمومي، آژير خطر در جاهاي خاص، تماس با مرکز آتش‌نشاني و ساير خروجي‌ها) است.

– قادر به تشخیص حریق واقعی از علائم کاذب بر اساس مقایسه منحنی اطلاعات دریافتی از هر یک از سنسور ها در هر لحظه با توجه به اطلاعات ذخیره شده از انواع حریق

-دارای صفحه کلید جهت ورود و دریافت اطلاعات

-دارای صفحه نمایشگر LCD ، صفحه نمایش دارای 24 کاراکتر (Character) دیوایس و 60 کاراکتر

-قابلیت نصب 250 تجهیز بر روی هر مدار حلقوی، هر دتکتور شامل 1 سنسور دود، 1 سنسور  حرارت،I /O ، ایزولاتور

-آدرس دهی بصورت کد های نرم افزاری Soft Addressing

-کنترل توسط مایکرو کامپیوتر

-بررسی وضعیت هر یک از دیوایسها در هر لحظه

-قابلیت بررسی و کنترل از راه دور و از طریق اینترنت (Web Base)

-قابلیت ثبت گزارش اعلام حریق تا 1000 واقعه در حافظه سیستم

-قابلیت تغییر حساسیت سنسورها و بستن کانالهای دود یا حرارت بر اساس تغییرات کاربردی در  ساختمان

– خروجي‌ها

خروجي سیستم‌هاي اعلام آتش‌سوزي، بسته به محل وقوع يا نوع آتش ايجاد شده، مي‌تواند شامل موارد مختلفي باشد. تماس خودکار با آتش‌نشاني محلي، روشن نمودن تابلوهاي خروج اضطراري، فعال سازي سیستم آتش خاموش کن خودکار، به صدا درآوردن آژيرهاي خطر، قفل کردن يا از حالت قفل خارج کردن دربهاي محل‌هاي مختلف (مانند در خروجي‌هاي اضطراري) همگي از مواردي است که مي‌تواند بسته به تصميم سيستم انجام شود.

– شاسی اعلام حریق

از اين واحد به منظور اعلام حريق توسط افراد به صورت دستي مورد استفاده قرار مي گيرد.

– دارای ایزولاتور به منظور جلوگیری از خارج شدن شستی ازسیستم بهنگام هر گونه قطعی و یا اتصال کوتاه.

– آدرس دهی بصورت کد های نرم افزاری Soft addressing

– دارای میکرو پروسسور و کنترل توسط مایکرو کامپیوتر

– امکان استفاده از شستی در شرایط سخت الکتریکی و سازگاری با شرایط مغناطیسی(EMC)

– دارای شیشه نشکن Resettable و چراغ مخصوص عملکرد شستی

– داراي قابليت استفاده در مناطق مشخص صنعتي با درجه حساسيت و ايمني بالا.

– قابليت نصب به صورت توكار و يا روكار.

– هشداردهنده صوتی و نوری

اين واحد وظيفه اعلام وضعيت هشدار را به افراد عهده دار مي باشد. لازم به ذکر است که هشدار دهنده مورد بحث در اين قسمت از اجزاي سيستم اعلام حريق آدرس پذير بوده و لذا داراي آدرس مخصوص در لوپ مي باشد و جريان مصرفي خود را نيز از طريق لوپ تامين مي نمايد واحتياجي به منبع تغذيه جداگانه ندارد .

– قابلیت نصب بر روی لوپ بدون واسطه (Loop Power)

– آدرس دهی بصورت کد های نرم افزاری Soft addressing

– دارای میکرو پروسسور و کنترل توسط مایکرو کامپیوتر

– امکان استفاده از آژير در شرایط سخت الکتریکی و سازگاری با شرایط مغناطیسی (EMC)

– قابلیت برنامه ریزی بهنگام خروج اضطراری افراد و تنظیم تن و دسیبل صدا از مرکز کنترل.

– قابليت تنظيم صداي خروجي.